Want Fransen letten niet op je accent, maar wel op je houding
Je hebt het misschien meegemaakt: je zegt keurig “bonjour” bij de bakker en toch lijkt de sfeer… afstandelijk. Geen glimlach, geen “ça va?”, en je loopt weg met een gevoel van: wat deed ik verkeerd?
Welkom in de wereld van de Franse beleefdheidscultuur. Een wereld waarin niet wát je zegt het belangrijkst is, maar hoe, wanneer en tegen wie. “Bonjour” is een goed begin – maar het is pas het begin.
Spreek áltijd eerst – zelfs in winkels
In Nederland lopen we stil een winkel in. In Frankrijk is dat not done. Je zegt altijd “bonjour monsieur” of “bonjour madame” zodra je binnenkomt. Ja, ook in een tankstation, apotheek of bij de receptie van de camping.
Zeg je niets? Dan ben je – in hun ogen – onbeleefd. En dus onzichtbaar.
Wil je geholpen worden? Begroet.
Tutoyeer niet te snel
Wij zijn gewend aan “je” en “jij”. In het Frans maak je dat onderscheid wél.
“Tu” is informeel. “Vous” is formeel. En tenzij iemand expliciet voorstelt om te tutoyeren (“On peut se tutoyer?”), houd je het netjes bij “vous”.
Tip: Begin formeel, dan zit je altijd goed. Zeker bij ouderen, winkels, horeca of instanties.
Stel een vraag als een uitnodiging, niet als een eis
Fransen houden van beleefde formuleringen. In plaats van “Waar zijn de toiletten?”, zeg je liever:
“Excusez-moi, est-ce qu’il y a des toilettes ici ?”
Of:
“Pourriez-vous m’indiquer…”
Dat lijkt overdreven? Niet voor Fransen. Het klinkt vriendelijk, open en… Frans.
Handen, ogen, toon: alles telt mee
Fransen zijn gevoelig voor non-verbale communicatie. Je houding, gezichtsuitdrukking en toon worden net zo serieus genomen als je woorden.
– Oogcontact: check.
– Glimlach: altijd +1.
– Zachte toon: liever niet roepen of wijzen.
En ja, zelfs in een eenvoudige interactie telt dat allemaal mee. Je zegt met je lijf minstens zoveel als met je mond.
Neem afscheid – altijd
“Au revoir”, “bonne journée”, of gewoon een vriendelijk knikje. In Frankrijk is afscheid nemen een sociaal ritueel. Je loopt niet zomaar een winkel uit. Zelfs als je niets koopt, zeg je iets. Dat voelt misschien raar, maar het opent deuren (soms letterlijk).
Maak kleine beleefdheden groot
Fransen zijn kampioen in mini-zinnetjes die een gesprek mooier maken. Gebruik ze gerust – en vaak:
– “Merci, c’est gentil.”
– “Je vous en prie.”
– “Avec plaisir.”
– “Bonne continuation !”
Ze klinken misschien wat bloemrijk, maar ze doen wonderen voor de sfeer. Vooral als jij ze met een Hollandse glimlach brengt.
“Le respect s’entend dans les mots et se voit dans les gestes.”
Respect hoor je in woorden en zie je in gebaren. – Frans gezegde
Dus ja, “bonjour” is een prima begin. Maar de echte Franse beleefdheid begint pas daarna. En als je dat eenmaal doorhebt, zul je merken: deuren gaan open, gesprekken worden leuker, en plots krijg je die laatste croissant tóch mee. Parce que vous êtes poli.