De geheime taal van gebaren en blikken in Frankrijk – vooral in de Haute-Saône
Je zegt “bonjour”, probeert je beste Frans, en toch… voel je dat je iets gemist hebt. Dat is niet raar. In Frankrijk – en zéker op het platteland – wordt minstens de helft van het gesprek gevoerd met blikken, handgebaren en dat typische Franse ‘je ne sais quoi’.
Voor wie zich in de Haute-Saône begeeft, is het handig (en vooral leuk) om wat van die stilzwijgende signalen te leren herkennen. Hier een mini-gids vol non-verbale wijsheid én heerlijke dorpsfeitjes.
😐 De korte knik – “ik zie je, maar we praten niet”
Dorpelingen in de Haute-Saône groeten elkaar met een minuscule knik. Geen brede lach, geen zwaai – gewoon even de kin omlaag. Krijg je die? Dan hoor je er al een beetje bij.
Feitje: als je dagelijks om hetzelfde tijdstip langs dezelfde bewoner loopt en géén knik krijgt, ben je óf te vroeg, óf te luid.
🧓 De handen-op-de-rug-houding
Oudere dorpsbewoners wandelen traag, vaak met de handen op de rug en een lichte vooroverbuiging. Ze scannen alles. Elk tuinhek, elke auto, elk onbekend gezicht. Maar ze zullen zelden iets zeggen.
Feitje: als een oudere man je gîte bekijkt vanop straat met zijn handen op de rug, inspecteert hij of het gras wel goed gemaaid is. Niks persoonlijks.
🐓 De “mouvement de menton” – kin omhoog = “jij hoort hier niet”
Word je aangekeken met de kin omhoog en de ogen licht dichtgeknepen? Dan word je geïnspecteerd. Geen vijandigheid – gewoon nieuwsgierigheid vermomd als argwaan.
Feitje: meestal smelt dit na één “bonjour” en een opmerking over het weer.
🍷 De schouderophaal + zucht = nationale sport
Vraag je een dorpsbewoner naar de openingstijden van een winkel, krijg je gegarandeerd: een diepe zucht, opgetrokken schouders, en een “pfff… peut-être…” (misschien…). Betekent: geen idee. Of geen zin. Of het hangt van het weer af.
Feitje: als je daarna vriendelijk bedankt, krijg je vaak alsnog een goed advies – plus de naam van de neef van de winkelier.
👨🌾 De non-verbale boerenwijsheid
Op de markt, bij het tankstation of voor de kerk: boeren in de Haute-Saône spreken weinig, maar communiceren in kleur.
– Een pet naar achter = klaar met werken.
– Twee keer spuwen = goed humeur.
– Een slok wijn gevolgd door stilte = compliment.
– Een afwezige blik richting weiland = diepgaand gesprek met zichzelf.
Feitje: veel wordt besproken zonder woorden. Eén blik richting lucht is soms genoeg om te zeggen “regen voor morgen”.
🐕 De hond als gezichtsuitdrukking
Let op: veel dorpelingen groeten je niet direct – maar hun hond wel. Blaft hij niet? Dan ben je oké. Blaft hij wél, en kijkt de eigenaar niet op? Dan duurt het nog een paar dagen.
Feitje: als je op dag 3 koekjes geeft aan de hond, ben je op dag 4 welkom voor een aperitief. Zonder woorden.
🤷 De grootste fout: té veel praten
Fransen, zeker op het platteland, waarderen rust. Als je te snel, te luid of te veel praat, slaan ze dicht. Maar als je met rustige stem iets vraagt, hun ritme volgt en stil bent na je “merci”, krijg je een glimlach. Soms zelfs een verhaal.
“Ici, on parle avec les yeux et les épaules.”
Hier praat men met ogen en schouders. – zegswijze uit de Haute-Saône